Samenhorig

SAMENHORIG EN TOCH ALLEEN

Alleen kan je niks, ook al heb je de intentie om de wereld te willen veranderen. Enkel van horen zeggen, te zien en gelezen te hebben kan je je een eigen mening vormen, om dan pas over te gaan tot actie en, misschien veel later, tot de activiteit zelf. En hiermee kan je dan weer iemand anders beroeren.

Zo kreeg ik onlangs de vraag om een tuinbeeld te ontwerpen waarin het gezin centraal zou staan. Het begrip drie of drievoudig moest de doorslag geven want het gezin is samengesteld uit man, vrouw en kind. Intussen is het ouderpaar dertig jaar getrouwd.
Eens het beeld geïnstalleerd is, mogen de elementen afzonderlijk niet herkenbaar of figuratief zijn, daarom, “abstractie” moest er uit springen.

Na veel wikken en wegen kwam het inzicht om die mensen te beroeren en was de materiaalkeuze vlug bepaald. Het zou een bronzen beeld worden, bestaande uit drie losse elementen die door hun combinatie toch een samenhorigheid voorstellen.
Het gezin vertoeft graag in elkaars gezelschap waardoor een extra element, het “cocoonen” kan benadrukt worden, en dat is wat zij verlangden.

De samenhorigheid wordt versterkt door de sluitkring bovenaan, die de zware bronzen stukken bij mekaar houdt (zie schets).

Wanneer je deze creatie ruimtelijk voorstelt, zie je een vertikale ingebeelde cylindrische zuil waarin beiden tijdens de dertig jaar van hun huwelijk met al de hoogtes en laagtes steeds naar elkaar hebben toege-leefd, en nog steeds …

Het bronzen beeld krijgt een hoogte van 80 à 85cm en staat op een gezoette driekantige arduinen sokkel van nog eens 135cm. Hierdoor kan de sculptuur langs alle kanten bekeken worden, waardoor er telkens een ander perspectief zichtbaar wordt en het des te levendiger overkomt. Daarbij komen nog de kleurrijke schakeringen van patina’s op het brons waardoor het contrast des te groter wordt met al die op elkaar inspelende gaten die gevormd worden door het doorschijnend zonlicht dat ’s morgens goudgeel en ’s avonds karmijnrood getint is.

Zal het kunstwerk het bepalen of zal het de toeschouwer zijn die zegt wie nu wie is en waar hij of zij zich mee zal kunnen identificeren ? Voor mij is het slechts de bedoeling het metafoor-effect te stimuleren ; het voorrecht is aan hen.
Wel moet het mystieke bewaard blijven.

Steeds tracht ik een stukje verborgen te houden en het is aan hen (het gezin) om de boodschap naar vrienden en kennissen over te brengen. De verwondering moet steeds van dieper komen dan zomaar een passerende opwelling, zo blijft het genieten blijvend.

Als de uitvoering in steen is, geeft de marmer of de Franse witsteen in één klap zichzelf volledig bloot en is het mystieke helemaal zoek door al die gaten als open wonden. De natuur houdt er immers van om steeds een beetje verborgen te laten. Daarom zou minstens de kern van de steen moeten overblijven waardoor het aan de toeschouwer of denker over-gelaten wordt om zijn bescheiden-heid te bewaren. De kern van de steen zou dan zijn onmacht in zich dragen.

Samen, maar van elkaar, kunnen deze drie, eens roodgloeiende bronzen en naderhand weer gestolde elementen, een eenheid vormen waaruit elk afzonderlijk toch nog zijn eigenheid behoudt. Reikhalzend door de zegelring heen en mekaar loslatend, dan alleen zullen ze in staat zijn zichzelf te blijven.

Door menselijke gedachten te laten samensmelten met flitsen van goddelijke ingevingen, kan een familie van drie, een artiest, een gietvorm-gever, een bronsgieter, een polijster-afwerker, een patineerder, een steenkapper en een metselaar toch nog laten meegenieten van de kleine menselijke dingen op deze wereld.

Jef Van Leeuw